Column in Management Scope: De Hofnar

Vanuit de gedachte ‘één dwaas kan meer vragen stellen dat tien wijzen kunnen beantwoorden’ wordt er wel eens geopperd dat er in elke bestuurskamer een hofnar benoemd zou moeten worden. De hofnar was de officiële grappenmaker aan het hof en omdat je hem niet al te serieus hoefde te nemen, kon hij met een grapje serieuze zaken aan de orde stellen. Omdat dit vaak opmerkingen en handelingen betrof die buiten het normale gedachtepatroon vielen, werd de hofnar ook als een dwaas gezien. Maar hij was meestal juist een politiek geïnteresseerde intellectueel, en had daardoor wel degelijk veel invloed aan het hof. Een hofnar in de bestuurskamers zou zo de besluitvorming kunnen beïnvloeden door bestuurders en commissarissen te dwingen out of the box te denken.
Onlangs heeft CalPERS, het grootste pensioenfonds van de VS, aangekondigd dat het er voor gaat zorgen dat er andersdenkenden in de boardroom komen. Hiervoor hebben ze het Diverse Director DataSource opgezet, kortgezegd 3D. Er wordt specifiek gezocht naar nog onontgonnen talent voor bestuurs- en toezichtfuncties. Ondernemingen zouden op hun best presteren met bestuurders en commissarissen met nieuwe ideeën en specifieke vaardigheden die bereid zijn ook de lastige vragen te stellen. Deze nieuwe vaardigheden en ervaringen kunnen complementair zijn aan de al aanwezige kennis in de bestuurskamer, waardoor een krachtiger, meer dynamische board zal ontstaan. Een raad van advies van achttien personen moet er nu voor zorgen dat de digitale databank gevuld wordt met zo divers mogelijke kandidaten. In deze raad zit ook een (door PGGM) afgevaardigde uit Nederland. Het zou geweldig zijn als de ervaring die PGGM met deze 3D opdoet, ook toegepast kan worden op Nederlandse schaal. Zodat ook in Nederland bij de zoektocht naar nieuwe kandidaten gezocht kan worden buiten de gebruikelijke kring.
Overigens wordt in de VS de hofnar (jester) ook nog op een ander manier in verband gebracht met de boardroom. Het zogenoemde ‘King of the Boardroom, Jester of the Bedroom’-syndroom geeft aan dat machtige personen in de bestuurskamer, die op hun werk de hele dag bewonderd en gerespecteerd worden, thuis weer de gewone man zijn, wel eens uitgelachen worden en de vuilnis buiten moeten zetten. Het gemis aan bewondering thuis, zorgt er dan voor dat deze King of the Boardroom een jongere vrouw (de Trophy-wife) zoekt om zich zo ook King of the Bedroom te wanen.

De column is gepubliceerd in Management Scope.Citeren als: M.Lückerath-Rovers (2011), De Hofnar, Management Scope, nr.5