Column in Management Scope: Hoofd- en bijzaken

Toeval of niet, maar op 23 april (2012), de dag dat het Kabinet Rutte I viel, stond om 15 uur de behandeling van de Reparatiewet Wet Bestuur en Toezicht op de agenda van de Commissie Veiligheid en Justitie. Deze wet is in 2008 geinitieerd, en zou na vele jaren nu eindelijk op 1 juli inwerking treden. De vergadering van 23 april is echter tot nader orde uitgesteld en wederom lijkt uitstel van de inwerkintreding onafwendbaar.
Het wetsvoorstel was in 2008 vooral bedoeld om ook in Nederland het éénlaagsbestuursmodel, ook bekend als de one tier board, in de wet te verankeren. Dit was, zeg maar, de hoofdzaak van het wetsvoorstel. Aan deze wet zijn een aantal amendementen gehangen. De bijzaken zeg maar.  Hieronder ook het amendement Irrgang, dat een maximum stelt aan het aantal toezichtsfuncties dat een individu mag vervullen. Dit amendement houdt nu als sinds 2008 het gehele wetsvoorstel in gijzeling.

Vanwege de grote bezwaren tegen dit amendement en de gevolgen die het zou hebben voor met name de non-profit organisaties, heeft Minister Opstelten bij de behandeling in de Eerste Kamer in 2011 toegezegd met een reparatiewet te komen. Hierdoor zouden de besturen van charitatieve, culturele en kerkelijke instellingen niet onder het toepassingsbereik vallen van het amendement. Op 2 september 2011 is een voorstel hiertoe naar de Tweede Kamer gestuurd. Nog ruim op tijd om de inwerkingtreding van 1 januari 2012 niet in gevaar te brengen, zou je zeggen. Toch kwam er toen nog een onvolkomenheid van het amendement naar boven. In de wet was namelijk opgenomen dat het gevolg van een benoeming in strijd met de wet (een persoon heeft het maximum aantal commissariaten reeds bereikt) zou zijn dat de volgende benoeming van die persoon tot bestuurder of commissaris bij een grote NV, BV of stichting nietig is. Dit zou echter vergaande gevolgen kunnen hebben voor de rechtsgeldigheid van genomen besluiten, met name indien de betrokkene een doorslaggevende stem heeft gehad bij de besluitvorming. Eind 2011 heeft de Minister daarom aangegeven ook dit deel te willen repareren omdat het enkele feit dat een persoon teveel functies vervult, niet kan leiden tot de aantastbaarheid van besluiten. Hierover zou op 23 april weer gesproken worden.

De inwerkintreding per 1 juli 2012 zal niet meer haalbaar zijn. Dit lange traject lijkt dus nog lang niet ten einde. De vraag is nu of de reparatiewet ‘controversieel is’. Ik vermoed van wel, waardoor we ook in 2012 nog steeds niet over zullen gaan naar het one-tier bestuursmodel in Nederland. Nog steeds is de Hoofdzaak gegijzeld door de Bijzaak.